نوآوران آنلاین- این روزها اقتصاد کشور ما در وضعیت بسیار بدی قرار گرفته است و مردم بیشترین آسیب را دیده اند و این وضعیت ایجاب می کند که دولتمردان با اراده تر از قبل تدابیری اتخاذ کنند و اجازه ندهند که معیشت مردم بیش از این دچار مشکل شود. هر چه حمایت های مادی از مردم بیشتر باشد قطعا مشکلات شان کمتر و خانه ماندن شان سهل تر خواهد بود.
با توجه به ضرورت این مهم به گفت و گو با دکتر هادی حق شناس، استاندار گلستان، نماینده سابق مجلس شورای اسلامی، استاد دانشگاه و تحلیلگر اقتصادی پرداختیم که مشروح آن تقدیم مخاطبان گرامی می شود.
* متاسفانه با وجود این که مکرر بر این امر تاکید می شود باید مردم در خانه بمانند، اما همچنان شاهد خیابان های شلوغ و رفت و آمد مردم در سطح شهر هستیم که ظاهراً به دلیل کسب درآمد و گذران زندگی شان است. به نظر شما باید چه سیاستی در چنین شرایطی دولت در پیش گیرد؟
در ابتدا باید به ین مهم اشاره کنم که سلامت مردم، کالایی نیست که بتوان با آن مبادله ای انجام داد؛ به بیان ساده تر اگر سلامت مورد تهدید واقع شود همه وجوه دیگر زنگی را تحت تاثیر قرار خواهد داد حتی امنیت را. البته به این معنا نیست که بخواهیم میان سلامت مردم و فعالیت اقتصادی یکی را انتخاب کنیم. طبیعتا هر کدام از موارد مذکور را می توان اولویت بندی کرد، اما قطعا نمی توان حذف کرد. یعنی در شرایط خاصی همچون وضعیت فعلی باید ضمن در نظر داشتن امنیت مردم و سلامت شان مساله مهمی همچون اقتصاد را نیز در نظر داشت.
نکته قابل تأمل این است که ویروس کرونا مختص ایران تنها نیست و پدیده ای جهانی است و کشورهای مختلف به تناسب توانمندی اقتصادی شان با این بیماری برخوردهای گوناگونی داشته اند. گاها مسؤولان کشوری اعلام می کنند که کشورشان قرنطینه شود و گاهی نیز برخی کشورها اقدامی در راستای قرنطینه کردن شهرهای شان نمی کنند و اقداماتی در زمینه غربالگری و شناسایی بیماران و ارائه خدمات درمانی به بیماران می پردازند. سبک و سیاق مشخص و ثابت و یکسانی در میان 205 کشور که مردمش مبتلا به کرونا ویروس شده اند وجود ندارد. در ایران نیز سبک ها و روش های مختلفی به کار گرفته شده است. در کشور ما بسیاری از مشاغل تعطیل شدند و رفت و آمد خودرو با محدودیت های شدید مواجه شد. بسیاری از مشاغل تعطیل بودند و فرصت خوبی برای در خانه ماندن مردم ایجاد شد، اما متاسفانه رعایت نکردند و ما شاه رفت و آمدها در سطح شهر بودیم. هر شهری که شلوغی بیشتری را در آن شاهد بودیم شیوع ویروس کرونا در آن بیشتر شد. پزشکان در کشورهای مختلف دو توصیه را به مردم شان دارند؛ یکی رعایت بهداشت فردی همه شهروندان است و دیگری جلوگیری از حضور در اجتماعات است. هم سازمان بهداشت جهانی هم پزشکان این دو نکته را مورد تأکید قرار داده اند که در ایران تحت عنوان فاصله گذاری اجتماعی از آن یاد می شود. متاسفانه در کشور ما این موارد رعایت نمی شود و باید آمادگی این را داشته باشیم که تعداد کثیری از افراد مبتلا به کرونا شوند. اگر موارد مذکور رعایت شود قطعا بسیاری از مشکلات رفع خواهد شد، اما باید اقداماتی نیز صورت گیرد تا معیشت مردم تحت تاثیر قرار نگیرد. بخشی از صنوف که در بازار چک دارند و یا باید اقساطی را پرداخت کنند اعلام می کنند که راهی جز تداوم فعالیت شان ندارند و در این زمینه دولت اعلام کرده است که حمایت هایی انجام خواهد داد. در شرایط کنونی نمی توان گفت که دولت نسبت به ریشه کن کردن کرونا بی توجه بوده است؛ چراکه اقدام به تعطیلی مدارس و دانشگاه ها کرده است و اگر بی توجه بود نیمی از کارکنانش را تعطیل نمی کرد و اقداماتی در زمینه موافقت با دیرکرد در پرداخت اقساط و قبوض گاز و برق انجام نمی داد. حال این سؤال مطرح است که اگر دولت کشور را قرنطینه می کرد و برخی استان ها قرنطینه می شدند آیا مردم ایران همچون چین رعایت می کنند؟ همیشه برخی هستند که مسائل را رعایت نمی کنند. درخصوص ویروس کرونا شرایط به گونه ای است که اگر 90 درصد مردم رعایت کنند و 10 درصد رعایت نکنند کافی است تا این بیماری ریشه کن نشود؛ چراکه همان 10 درصد قدرت انتقال بالایی در جامعه دارند. در شرایط کنونی باید همه بپذیریم و به این یقین برسیم که باید اجرای طرح فاصله گذاری اجتماعی با جدیت بیشتری تداوم یابد. در غیر این صورت شاهد موج دوم کرونا خواهیم بود که دارای عوارض زیان باری است.
* به نظر شما باید در دوران پساکرونا با رکود ایجاد شده چه کنیم؟
دوران پساکرونا شرایط بسیار حساس است و بسیاری از صنوف و حرفه ها و مشاغل آسیب دیده اند. اتفاق خوبی که شاهد بودیم این بود که طی سال گذشته کشور ما تقریبا پر باران بود و از نظر کشاورزی رشد خوبی یافتیم و کمک مؤثری در اقتصاد کشور خواهد داشت. علاوه بر این بخشی از خدملات نیز در شرایط پساکرونا به کمک اقتصاد خواهد آمد، اما بخش صنعتی کشور به دلیل تحریم های ظالمانه دچار مشکل است و دولت باید تلاش کند تا این بخش را در خدمت بخش کشاورزی و خدماتی بیاورد. اگر دولت بتواند در صنعت، تحولی اساسی ایجاد کند و بهره وری در این بخش را مورد توجه قرار دهد و موانع رشد بخش صنعت را بردارد می توانیم عوارض پساکرونا را به حداقل ممکن برسانیم.