نوآوران آنلاین- ایرج حریرچی، روز دوشنبه در نشست خبری هفتگی، در ابتدا به ارائه گزارشی از وضعیت حوزه سلامت پرداخت و در ادامه پاسخگوی سئوالات خبرنگاران بود.
وی با عنوان این مطلب که کاهش مرگ و عوارض ناشی از بارداری و زایمان در مادران باردار یکی از شاخص های مهم بهداشتی درمانی در هر کشوری است، گفت: بارداری و فرزندآوری یکی از شیرین ترین خاطره خانواده است و قاعدتا خانواده ها انتظار ندارند که با عوارض و مرگ و میر همراه باشد ولی در سال های قبل از پیروزی انقلاب تعداد زیادی اززنان جوان ایرانی در حین بارداری و زایمان و یا بعد زایمان دچار مرگ و یا عوارض قابل توجه می شدند.
سخنگوی وزارت بهداست، ادامه داد: خوشبختانه با اقدامات انجام شده در چهل سال اخیر میزان مرگ و میر مادران باردار در ایران به میزان بسیار قابل توجهی کاهش یافته است. همه کشورهای جهان تحت عنوان اهداف توسعه هزاره متعهد به کاهش ۷۵ درصدی میزان مرگ و میر مادران باردار در دوره ۲۵ ساله ۱۹۹۰ تا ۲۰۱۵ شده بودند.
حریرچی افزود: در آخرین گزارش سازمان جهانی بهداشت که در سال ۲۰۱۶ منتشر شده ، کشور ایران جزو موفق ترین کشورها در دستیابی به این هدف توسعه هزاره اعلام شده است و جمهوری اسلامی ایران بیش از ۷۵ درصد مرگ و میر مادران را کاهش داده است. هدف اصلی ایران و دیگر کشورها در مقطع زمانی کنونی پایان دادن به مرگهای قابل اجتناب مادران باردار است.
سخنگوی وزارت بهداشت، گفت: شایع ترین علت پذیرش در کل بیمارستان های کشور، زایمان است. در سال ۹۵ در کشور ۱۵۲۸۰۵۴ زایمان چه به صورت طبیعی و چه به صورت سزارین انجام شده است که از این تعداد، ۱۵۲۸۰۵۴ مورد زایمان ۲۷۷ مورد مرگ و میر مادران باردار در کل کشور موجود بوده است.
وی افزود: به عبارت دیگر از هر صد هزار زایمان ۱۸.۱ مورد مرگ و میر دشته ایم که نسبت به سال های گذشته و نسبت به کشورهای مشابه آمار بسیار خوبی است. در ۲۵ سال پیش این آمار ۹۰ مورد مرگ و میر باردار به ازای هر صد هزار زایمان در کشور بوده است.
حریرچی ادامه داد: در سال ۱۳۵۶ تعداد مرگ و میر مادران ۲۷۴ در ۱۰۰ هزار زایمان بوده است که رسیدن به عدد ۱۸.۱ در صدهزار نشان دهنده کاهش بیش از ۹۳ درصدی در مرگ و میر مادران در طی چهل سال بعد انقلاب است. با وجود این کاهش چشمگیر و این موفقیت عظیم هنوز باید اقدامات دیگری برای کاهش مرگ و میر مادران باردار خصوصا در بعضی استان ها باید انجام شود. هدف اصلی وزارت بهداشت، کاهش مرگ و میر مادران به زیر ۱۰ در هر صد هزار مورد زایمان یا کمتر از یک مورد مرگ و میر در هر ده هزار زایمان است.
وی گفت: دو علت اصلی مرگ و میر مادران، خونریزی و مسمومیت حاملگی است. یک موضوع زمینه ای در میزان مرگ و میر مادران افزایش سن بارداری است. میزان مرگ و میر مادران باردار در سن بالاتر از ۳۵ سال سه برابر مادران زیر ۳۰ سال و در مادران باردار بیش از ۴۰ سال بیش از چهار برابر مادران زیر ۳۰ سال است.
سخنگوی وزارت بهداشت، اظهارداشت: در ۶ ماهه اول سال ۹۷ آمار سزارین کل کشور ۵۰ درصد بوده است که نسبت به ۵۱.۲ درصد ۶ ماهه اول سال ۹۶ کاهش داشته است. آمار سزارین نخست‌زا از ۴۸.۳ درصد در ۶ ماهه اول سال ۹۶ به ۴۷.۵ درصد در ۶ ماهه اول سال ۹۷ رسیده است.
وی ادامه داد: گرچه در سال های بعد از اجرای طرح تحول سلامت، روند کاهشی در میزان سزارین ایجاد شده است و از رقم ۵۶ و ۵۵.۶ درصدی سزارین کل و سزارین نخست‌زا به ارقام ۵۰ و ۴۷.۵ درصدی رسیده است، ولی هنوز تا رسیدن به رقم مطلوب ۱۰ الی ۱۵ درصد سزارین در کل زایمان ها نیاز به اقدامات بیشتری است.
سخنگوی وزارت بهداشت، در ارتباط با توزیع پزشکان متخصص در کشور، گفت: ۳۹۳۹۸ متخصص و فوق تخصص پزشکی در کشور فعال هستند. از این ۳۹۳۹۸ نفر، ۴۶۰۳ متخصص داخلی، ۴۵۴۴ متخصص زنان وزایمان، ۳۹۲۰ متخصص اطفال، ۳۳۲۷ متخصص بیهوشی و ۳۲۴۳ متخصص جراحی عمومی و زیرتخصصهای مربوطه در کشور مشغول به فعالیت هستند. هم چنین ۲۳۶۱ متخصص رادیولوژی، ۲۰۵۴ متخصص قلب وعروق، ۱۷۰۹ متخصص ارتوپدی، ۱۶۹۹ متخصص روانپزشکی و ۱۶۹۴ متخصص چشم و زیر تخصص های مربوطه فعال هستند.
وی افزود: با اینکه در سال های اخیر تعداد متخصصین در کشور افزایش قابل توجهی یافته است و افزایش حدود ۱۰ برابری نسبت به قبل انقلاب داریم، ولی هنوز نارضایتی و شکایات متعددی در مورد کمبود نیروی متخصص خصوصا در مناطق کم برخوردار وجود دارد.
حریرچی ادامه داد: یک علت اصلی در این زمینه کمبود کلی پزشک و متخصص در کشور نسبت به جمعیت و نسبت به کشورهای مشابه است. تعداد ۳۹۳۹۸ متخصص نشان دهنده نسبت ۴.۸ متخصص به ازای هر ۱۰ هزار نفر جمعیت است، که در کشورهای مشابه و برخوردار، ۲ تا ۵ برابر و حتی بیش از ۵ برابر متخصص به ازای جمعیت نسبت به کشور ما وجود دارد. به عبارت دیگر هنوز در کشور کمبود متخصص به طور کلی و در بعضی رشته ها به طور خاص وجود دارد. به عنوان مثال با تعداد ۹۴۵ جراح اعصاب، تامین جراح اعصاب در مناطق مختلف کشور بسیار مشکل است. علت اصلی دیگر مشکل توزیع و نحوه استقرار متخصصین در کشور است. به عنوان مثال در بعضی رشته های تخصصی بیش از ۵۰ در صد متخصصین در تهران و در بعضی رشته ها در مجموع بیش از ۷۰ درصد متخصصین در تهران و کلانشهر ها مستقر هستند.
وی گفت: اکثر متخصصین بعد از فارغ التحصیلی به طور متوسط حدود سه سال برای انتخاب محل خدمت در اختیار وزارت بهداشت هستند و محل انجام خدمت در مابقی دوره فعالیت را خود انتخاب می کنند که به دلیل استانداردهای زندگی و ترجیح خانوادگی، معمولا در کلانشهرها و نقاط برخوردار مستقر می شوند. با افزایش ظرفیت سال های اخیر و مصوبات چند ساله اخیر در مورد اختصاص سهمیه خاص به مناطق محروم و تعهد خدمتی معادل سه برابر دوره خدمتی امید می رود که قسمت عمده ای از این مشکلات حل شود.