نوآوران آنلاین- جامعه پرستاری کشور به عنوان نیروهای خط مقدم در ارائه خدمات مراقبتی از بیماران بستری، همواره مورد بی مهری قرار داشته اند. بطوریکه سال های سال است که در انتظار اجرای قانون تعرفه گذاری خدمات پرستاری، لحظه شماری می کنند، اما هر سال به بهانه ای، پرستاران را فراموش می کنند. این در حالی است که موضوع کمبود پرستار، به عنوان مهم ترین چالش پیش روی نظام سلامت کشور، اصلا مورد توجه سیاستگذاران و تصمیم گیران نظام سلامت قرار ندارد. بطوریکه در آخرین مورد، موضوع تامین اعتبار برای جذب پرستار در بودجه سال ۹۸ بود که به رغم موافقت هایی که در جلسه مشترک کمیسیون بهداشت و درمان مجلس با روسای سازمان امور استخدامی و برنامه و بودجه صورت گرفت، اما به یکباره این اعتبار برای جذب سالانه ۱۰ تا ۱۵ هزار پرستار، رد شد.
حیدرعلی عابدی سخنگوی کمیسیون بهداشت و درمان مجلس، در واکنش به رد اعتبار مورد نیاز برای جذب و استخدام پرستار در بودجه سال ۹۸، گفت: در جلسه ای که با حضور وزیر بهداشت، معاون پرستاری وزارت بهداشت، معاون توسعه امور اجتماعی و عمومی سازمان برنامه و بودجه کشور، رئیس سازمان اداری و استخدامی کشور، پیرامون کمبود نیروی پرستاری برگزار شد، همه اعضای حاضر در جلسه با جذب ۱۰ هزار نیروی پرستار به مدت پنج سال متوالی برای رفع کمبودهای کادر پرستاری و کمک پرستاری موافق بودند.
وی با اظهار تاسف از اینکه سازمان برنامه و بودجه کشور در آخرین لحظات به رغم نظر مثبت معاون توسعه اموراجتماعی سازمان برنامه و بودجه، اعتبار مورد نیاز برای جذب و استخدام پرستار را در لایحه بودجه سال ۹۸ نادیده گرفت، افزود: عدم تصویب این اعتبار یک خبر بسیار بد برای اعضای کمیسیون بهداشت و درمان مجلس بود.
عابدی در پاسخ به این سئوال که اگر اعتبار مورد نیاز برای استخدام نیروی پرستار در بودجه ۹۸ اصلاح نشود، کمیسیون بهداشت و درمان مجلس چه اقدامی انجام خواهد داد، گفت: تعداد نیروهای پرستار در بیمارستان های کشور از استانداردهای جهانی بسیار کمتر است و ما باید حداقل به ازای هر تخت بیمارستانی ۲.۵ نفر کادر پرستاری جذب کنیم. از همین رو، کمیسیون بهداشت و درمان مجلس، این موضوع را به دلیل حساسیت بالا و احتمال خطر آفرینی برای سلامت مردم، با جدیت پیگیری می‌کند و در صورتی که لایحه بودجه ۹۸ به نفع پرستاران اصلاح نشود، طی گزارشی به روسای سه قوه منعکس خواهد کرد.
در همین حال، اصغر دالوندی رئیس کل سازمان نظام پرستاری، در نامه ای سرگشاده به رئیس جمهور، موضوع مشکلات جامعه پرستاری را مورد اشاره قرار داد و خواستار توجه ویژه به چالش های پیش روی پرستاری در کشور، شد.
وی در این نامه نوشت: موج نگران کننده ای که با انتشار خبر عدم تخصیص اعتبار استخدامی و اجرای قانون تعرفه گذاری خدمات پرستاری در بودجه سال ۹۸ شروع شده، آن هم در شرایطی که هر دو موضوع از ماه ها پیش با حضور وزیر بهداشت، معاونین و نمایندگان این وزارتخانه و همچنین سازمان های برنامه و بودجه و امور استخدامی کشور طی جلسات متعدد و فشرده در کمیسیون بهداشت و درمان مجلس و جلسه ای در کمیسیون اصل ۹۰ بحث و مقادیر مورد توافق نمایندگان دستگاه های دولتی و کمیسیون قرار گرفت و خبر این توافقات از سوی مجلس رسانه ای شد و موجی از امید در میان خدمتگزاران صدیق ملت، در حوزه پرستاری ایجاد نمود ولیکن اکنون به دلیل کم لطفی دولت و عدم پایبندی به توافق صورت گرفته، به موجی از ناامیدی و اعتراض جامعه پرستاری تبدیل شده است.
رئیس کل سازمان نظام پرستاری، در این نامه سرگشاده خطاب به رئیس جمهور، نوشت: اکنون با نادیده گرفتن تعهدات و توافقات از سوی دولت در تدوین لایحه بودجه حوزه سلامت و تدوین آئین نامه ها و صدور دستورالعمل های خلاف قوانین ارتقاء بهره وری کارکنان بالینی نظام سلامت، بازنشستگی مشاغل سخت و زیان آور، تحمیل اضافه کاری و مرخصی اجباری بر پرستاران و چندین و چند مورد دیگر، دغدغه های بزرگ دیگری بر انبوه دغدغه های پرستاران اضافه نموده است.
در همین حال، وحید نصیری معاون حقوقی و پارلمانی سازمان نظام پرستاری، در گفتگو با خبرنگار مهر، گفت: شیوه اجرایی قوانین خاص پرستاری نه تنها موجب جلب نظر پرستاران نشده بلکه تناقضات فراوانی با اهداف مد نظر مقنن دارند که شایسته است برای رفع ایرادات و تناقضات و نواقص، کارگروه ملی تشکیل شود و پس از جلب نظر طرف های ذی نفع در این مورد و تایید نهایی در کارگروه به هیئت دولت ارسال گردد.
وی درباره بی تفاوتی دولت نسبت به حمایت از جامعه پرستاری در زمینه ترمیم نیروی انسانی و اجرای قانون تعرفه گذاری، افزود: با وجود نظرات شفاف کمیسیون و وزارت بهداشت هیچ اقدام مثبتی از سوی دولت دیده نمی شود. دولت باید اقدام جدی در این زمینه داشته باشد. هم مجلس و هم دولت و سازمان نظام پرستاری در رفع مشکلات متعدد پرستاران باید مشارکت کنند.
نصیری با اشاره به اینکه دولت مدعی است که هر ساله هزینه های اجرایی قوانین خاص پرستاری را در بودجه دستگاه های ذی ربط پیش بینی می کند، گفت: بحث این است که این ادعا با واقعیات موجود در تناقض است. اگر دولت می گوید بودجه ها را در لایحه می آورد، به اختصاصی بودن ردیف های مورد نظر برای قوانین پرستاری اشاره نماید. قبل از سال ۸۹ یعنی سال اجرایی شدن قانون ارتقاء بهره وری کارکنان بالینی نظام سلامت، پرستاران برای تأمین معیشت زندگی مجبور بودند که در دو محل کار کنند که مسبب مشکلات متعددی بود، مجلس با تصویب و تأکید بر اجرای قانون ارتقاء بهره وری نیروی انسانی نظام سلامت، سعی در حل این بحران ملی نمود ولی در حال حاضر معیشت پرستاران بیش از هر زمانی سخت تر شده است. یعنی در واقعیت اجرای این قانون را نداشته ایم. تمام مزایای پیش بینی شده در این قانون، با دستورالعمل ها و آیین نامه ها زایل شده است.
معاون حقوقی و پارلمانی سازمان نظام پرستاری، ادامه داد: افزایش دوران خدمت، افزایش سن بازنشستگی، افزایش معوقات، افزایش ساعات کاری، اضافه کار و مرخصی های اجباری و کاهش پرداختی ها باعث شده پرستاران در مسیر خدمت به مردم و تأمین معیشت با مشکلات متعدد روبرو شوند. افزایش رضایت مندی مردم از دستگاه های اجرایی و ارتقاء سطح سلامت جامعه کاهش هزینه های درمان به نفع دولت است. دولت باید از این امتیاز استفاده و شرایط را برای پرستاری به حالتی برساند که قوانین کامل اجرایی گردند. مشکلات پرستاران از پُرکاری، چند شیفت کاری و تنش، گذشته و اکنون در وضعیت بحرانی قرار دارند.
وی با بیان اینکه انتظار داریم مجلس به عنوان قانونگذار و مرجع تاثیر گذار در حمایت از مصوبات خود ما را همراهی کند، گفت: وزارت خانه های بهداشت و رفاه با مشکلات متعدد در تأمین هزینه‌های خود مواجه هستند و در حال حاضر بدهی های چند ماهه به کارکنان دیده می شود، اما برای کنترل هزینه های خود از اهرم تعدیل نیروی پرستاری، مخالفت های غیرمجاز با بازنشستگی قانونی پرستاران و تحمیل اضافه کاری های اجباری استفاده می کنند که پیشگیری از تنش و بحران، نیازمند یک مداخله ملی است.
سیدرضا مظلوم نایب رئیس شورای عالی نظام پرستاری، با اشاره به استاندارد ملی نیروی پرستاری که ۱.۸ به ازای هر تخت بیمارستانی است، تاکید کرد: هرچند این عدد یک استاندارد قدیمی و سطح پایین است اما کشور ما با این استاندارد هم فاصله زیادی دارد، بطوریکه در حال حاضر بطور متوسط نصف این استاندارد یعنی ۰.۹ پرستار به ازای هر تخت بیمارستانی، نیروی پرستاری مشغول به کار است.
به نظر می رسد حکایت دیوار کوتاه «پرستاری» در فصل بودجه نویسی کشور، چندان هم بی ربط نیست. زیرا، در حالی که بیشترین بار خدمات مراقبتی در بیمارستان ها بر دوش پرستاران است، اما به وقت توزیع بودجه و اعتبار، سهم آنها «صفر» است. حالا باید منتظر واکنش رئیس جمهور و مسئولان بودجه نویسی کشور بود که آیا به گلایه ها و اعتراضات پرستاران، توجهی خواهند کرد یا خیر.