ارز چند نرخی؛ عامل فساد و رانت در اقتصاد

نوآوران آنلاین- اما تاثیرات روانی این تغییرات قیمتی بر بازار و جو روان ایجاد شده نمی‌توان انکار کرد؛ تاثیراتی که اگر تداوم پیدا کند به حتم دشواری‌هایی را بیش از آنچه امروز با آن مواجه هستیم به‌دنبال دارد؛ لذا  صاحب‌نظران اعتقاد دارند که اگر سیاست‌های دولت و بانک مرکزی در قبال ارز به درستی اصلاح نشود، قطعا شاهد تداوم شرایط کنونی بازار ارز خواهیم بود و این امر منجر به کاهش شدید ارزش سرمایه‌های مردم و عوارض اقتصادی زیادی خواهد شد.

کنترل نرخ ارز قاچاق را افزایش می دهد

در همین ارتباط عضو هیأت نمایندگان اتاق بازرگانی تهران با بیان این که منشأ تمام رانت‌ها ارز چندقیمتی و ارز کنترل‌شده است اظهار کرد:در حال حاضر با کنترل نرخ ارز، دولت دارد حتی به کالای قاچاق هم یارانه می‌دهد.

ناصر ریاحی در گفت و گو با ‌نوآوران آنلاین با بیان این که دو نرخی بودن ارز، موجب رانت و فساد می شود و کاهش رشد و توسعه اقتصادی را در پی دارد افزود: اگر قرار باشد اقتصاد رشد کند و کشور توسعه یابد قطعاً باید روی صادرات فکر و تمرکز کنیم و صادرات هم زمانی توسعه می یابد که قیمت ارز واقعی باشد.

وی تصریح کرد : هر قدر این فاصله زیادتر باشد به ضرر تولید کننده و صادرات ما خواهد بود زیرا در بازار بین المللی نمی توانیم رقابت کنیم و در عمل موجب می شود جایگاه خود را در بازارهای بین المللی از دست بدهیم.

وی سیاست های کنترلی ارزی را از سوی بانک مرکزی موجب افزایش بی رویه قیمت ارز دانست و افزود: در حال حاضر با کنترل نرخ ارز توسط بانک مرکزی مخالفم، چرا که با این کنترل، نرخ ارز به صورت فنری بالا می‌آید و به اقتصاد صدمه می‌زند. بنابراین فکر می‌کنم اگر نرخ ارز سیر طبیعی بازار خودش را داشته باشد برای اقتصاد مناسب‌تر است.

ریاحی در خصوص وضعیت کنونی نرخ ارز و تأثیر آن بر آینده تجارت یاد آور شد: وقتی نرخ ارز توسط دولت کنترل می‌شود، همیشه نمی‌توانند این کنترل را نگه دارند؛ بعضی اوقات مجبورند با تغییر قیمت نفت و تغییر درآمدهای دولت، آن را رها کنند. بنابراین فکر می‌کنم دولت می‌تواند برای کالاهای اساسی یا کالاهایی که خودش می‌خرد، نرخی را تعیین و تثبیت کند، ولی به طور کلی بهتر است در بخش عمده اقتصاد، ارز آزاد باشد.

ریاحی یاد آور شد: منشأ تمام رانت‌ها ارز چندقیمتی و ارز کنترل‌شده است. در حال حاضر با کنترل نرخ ارز، همه می‌دانند نرخ واقعی ارز این نیست، چون ارز را با توجه به تورم تنظیم نکرده‌اند. در واقع به این ترتیب دولت دارد حتی به کالای قاچاق هم یارانه می‌دهد.

به گفته وی،  در حوزه دارو و درمان دولت قادر به تامین هزینه های بیمه سلامت نیست ما طلب مان را با تاخیر تا یکساله دریافت می کنیم که هزینه مالی‌ آن با توجه به نرخ بهره ، بالاست که همه این ها را در آخر باید مصرف کننده بدهد.

وی یاد آور شد : با ادامه روند کنونی دو نرخی بودن ارز، کالاهای وارداتی ارزان تر از تولید داخل وارد کشور می شود که به تولید آسیب می رساند لذا خواسته ما این است که هر چه سریعتر قیمت ارز هم تک نرخی و هم واقعی شود.

ارز چند نرخی تاثیر غیر پایداری در صادرات ایجاد می کند

از سویی دیگر سیده فاطمه مقیمی، با تاکید بر لزوم اجرای سیاست ارز تک نرخی در بازار اظهار داشت: هم‌اکنون در محاسبه قیمت تمام شده صادرات چندین نرخ برای ارز تعریف شده که این امر تاثیر غیرپایداری برای وضعیت صادراتی ایجاد می‌کند.

عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران و تهران در ادامه یکی از بزرگترین آرزوهای بخش خصوصی را اجرای سیاست تک‌نرخی شدن ارز عنوان کرد و افزود: امیدواریم به زودی محقق شود.

مقیمی با اشاره به اینکه دولت اعلام کرده تاپیش از پایان سال باید نرخ ارز تک‌رقمی شود ادامه داد: محاسبه قیمت تمام شده ارزی صادرات با تک نرخی شدن شکل منسجم‌تری به خود می‌گیرد و در نتیجه برنامه‌ریزی دقیق‌تری از سوی تاجران و بازرگانان انجام می‌شود.

مقیمی ادامه داد: چندنرخی بودن ارز منجر به ایجاد و افزایش رانت می‌شود که برای وضعیت اقتصادی کشور بسیار ناخوشایند است. بنابراین بهتر است زودتر از موعدی که دولت برای آن تعریف کرده این اتفاق بیفتد.

عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران و تهران در ادامه با بیان این که تک‌نرخی کردن ارز یک‌شبه امکان‌پذیر نیست یاد آور شد: در واقع به صلاح نیست که ارز به سرعت و بدون برنامه‌ریزی تک‌نرخی شود چراکه این موضوع می‌تواند به بازار شوک وارد کند بنابراین تبعات خواهد داشت.

عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران و تهران در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به اینکه تک نرخی شدن ارز از منظر دیگری می‌تواند تاثیر توسعه‌ای داشته باشد اذعان کرد: با تک نرخی شدن ارز، میان کالاهایی که با ارز مبادله‌ای و آزاد وارد کشور می‌شوند فاصله ایجاد شده و تولید داخلی کاهش می‌یابد یا متوقف می‌شود از این طریق رقابت صادراتی مجال بیشتری برای تمرکز تولید رقابتی و صادرات خواهد داشت.

وی در ادامه افزود: با تک نرخی کردن ارز بازار مسدودی می تواند ایجاد شود و قیمت ثابتی روی نرخ ارز قرار می گیرد،در نتیجه پیش بینی های مربوط به معاملات تجاری یا تبادلات تجاری می تواند قابلیت این را داشته باشد که برای دراز مدت یک بازرگان قیمت تمام شده خودش را محاسبه کند.

عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران و تهران با تاکیر بر ضرورت اجرای سیاست تک نرخی کردن ارز افزود: در شرایط فعلی هر روزی هم که از آن می گذرد، ما شاهد یک رانت هستیم برای کسانی که دستشان به ارزهای ارزان قیمت می رسد نسبت به آن کسانی که نمی توانند همچین ارز را پیدا کنند.

وی افزود: اقتصاد مقاومتی نیز بر تولید صادرات محور تاکید دارد و لذا برای ورود به بازارهای جدید طبیعتا ثبات نرخ ارز و از سویی هم تک نرخی شدن ارز بسیار تاثیرگذار است.

وی ، با بیان این که دو نرخی بودن ارز همیشه برای صنعت، صادرات و واردات دردسرساز بوده است یاد آور شد: در حال حاضر بالاترین مزایایی که تک نرخی شدن ارز خواهد داشت این است که چون اکنون تفاوت نرخ مبادله ای و نرخ ارز حدود 40 درصد است، همین مسئله رانتی را ایجاد می کند که متأسفانه بعضی  افراد از این رانت  استفاده می کنند و با نرخ مبادله ای ارز را وارد می کنند و با نرخ آزاد می فروشند، بنابراین این معضل با تک نرخی شدن ارز و مشخص کردن تکلیف آن از بین خواهد رفت.