نوآوران آنلاین- پس از خروج رئیس‌جمهور ایالات متحده امریکا از برجام که توافقنامه بین‌المللی و چندجانبه محسوب می‌شود، دشمنان جمهوری اسلامی ایران منتظر اتخاذ سیاست‌های تند توسط کشورمان بودند، اما خوشبختانه همچون همیشه دستگاه ایران با در پیش گرفتن راهبردی مدبرانه و از روی منطق در عرصه بین‌الملل عمل کرد.
بر کسی پوشیده نیست که مسؤولان کشور ما باید به نحوی اقدام کنند که بازی در زمین دشمن محسوب نشود؛ چراکه در این صورت ناخواسته در مسیری همسو با دشمن عمل خواهیم کرد؛ از این رو ضروری است که دیپلمات‌های کشورمان بسیار هوشمندانه‌تر از قبل عمل کنند. از دیگر مسائل مهمی که باید پیرامون آن تأمل و در راستایش حرکت کرد، بهره‌برداری از فرصت‌های داخلی است که از جمله آن‌ها می‌توان به ایجاد امنیت در زمینه سرمایه‌گذاری اشاره کرد؛ به این صورت که با ایجاد شرایط مناسب، تمایل سرمایه‌گذاران خارجی را برای ورود به کشور تقویت و به این ترتیب خروج امریکا از برجام را بی‌اثر کرد.
در همین خصوص به گفت‌وگو با سید جلال ساداتیان، سفیر سابق ایران در لندن پرداختیم که مشروح آن تقدیم مخاطبان گرامی می‌شود.
* ترامپ چنین اظهار می‌کرد که خروج این کشور از برجام موجب تغییر رفتار ایران شده است و برخی سیاستمداران داخلی این اظهارنظر رئیس‌جمهور ایالات متحده امریکا را نوعی بازی روانی و جوسازی علیه ایران عنوان کردند. به نظر شما در چنین شرایطی سیاستمداران ایرانی چه دیپلماسی را در پیش گیرند تا بازی در زمین دشمن محسوب نشود؟
یکی از نکات مهمی که در شرایط کنونی و با توجه به وضعیت منطقه‌ای باید حتماً مورد مداقه قرار گیرد، وحدت رویه در عمل است؛ به این معنا که همه دستگاه‌ها و نهادها باید به‌گونه‌ای عمل کنند که انسجام ملی خدشه‌دار نشود و تهدیدات خارجی علیه کشورمان در سایه تدبیر مسؤولان خنثی شود. در غیر این‌صورت شاهد نبود وحدت در میان دستگاه‌ها و درنتیجه آن کاهش تاب‌آوری کشور در برابر مشکلات منطقه‌ای و بین‌المللی خواهیم بود. از این رو ضروری است که در وهله نخست اقدام برمبنای وحدت رویه در عمل به همراه تدبیر و هوشمندی به عنوان برنامه کار در اولویت همه مسؤولان قرار گیرد تا اعتبار کشور زیر سؤال نرود. در مقطع کنونی در جبهه داخلی باید به سمت وحدت ملی حرکت کنیم؛ چراکه از نظر سرمایه اجتماعی بسیار لطمه خورده‌ایم. در حال حاضر بی‌اعتمادی وسیعی در جامعه نسبت به مجموعه حاکمیت ایجاد شده است که در این خصوص باید در ابعاد مختلف داخلی شفاف عمل کرد تا اعتماد کمرنگ شده مردم بازسازی شود. علاوه بر این باید مسائل اجتماعی و حل چالش‌های این حوزه از طریق رفع محرومیت‌ها مجدانه موردتوجه قرار گیرد و از حالت شعار دادن به اقدام عملی و واقعی تبدیل شود. اعتماد مردم بهترین سرمایه اجتماعی برای همه کشورهاست و در کشور ما نیز این سرمایه به عنوان پشتوانه قوی برای حاکمیت به شمار می‌‌رود. از دیگر سو در داخل در شرایط کنونی شاهد حملاتی هستیم که توسط جریان رقیب دولت در قالب بزرگنمایی و برجسته‌سازی نواقص و ضعف‌های موجود صورت می‌گیرد و به نحوی می‌توان گفت که این‌گونه اقدامات هم‌نوایی با دشمن محسوب می‌شود و در مقطع حساس کنونی اصلاً به صلاح کشور نیست؛ چراکه به این ترتیب اعتماد مردم به‌عنوان سرمایه اجتماعی را نابود می‌کنیم و دستیابی به وحدت دشوار خواهد بود. متأسفانه در برخی موارد تریبون‌داران اقداماتی برخلاف منافع ملی انجام می‌دهند که به آن‌ها نیز باید گفت از بین رفتن وحدت در کشور هیچ سودی برای‌شان و همچنین جناح سیاسی وابسته به آن به دنبال نخواهد داشت و تنها وحدت کشور را مورد هدف قرار می‌دهند و اعتبار کل نظام را زیر سؤال می‌برند، البته نباید چنین برداشت شود که انتقاد از وجود برخی کاستی‌ها امری نامناسب است. در این راستا نیز همه قوا باید در کنار هم و هماهنگ برای رفع مشکلات مردم گام‌های اساسی بردارند و کمر همت بر حل چالش‌ها ببندند و درمواجهه با مشکلات و تهدیدات خارجی متحد و یکپارچه عمل کنند.
* به نظر شما کشورهای اروپایی طرف برجام از این پس چه راهبردی را در پیش خواهند گرفت؟
اروپا در حد خود اقداماتی را داشته و تاکنون نیز به خوبی پیش رفته است، اما این‌که از این پس براساس تعهدات برجامی‌شان عمل کنند یا خیر، به سیاست‌های اتخاذ شده از سوی دستگاه دیپلماسی کشور ما بستگی دارد. از این رو ضروری است که به تقویت مناسبات با اروپا بپردازیم و در این مسیر از چارچوب‌های حداقلی که قوانین بین‌المللی و شرایط موجود اجازه می‌دهد استفاده کنیم و این مقطع را پشت سر بگذاریم. به اعتقاد من اگر بهانه‌های جدی به دست طرف مقابل ندهیم، رئیس‌جمهور امریکا نسبت به خروج از برجام پشیمان خواهد شد و در داخل نیز مورد مؤاخذه قرار می‌گیرد؛ همین‌طور که در حال حاضر در افکارعمومی دنیا نیز چهره‌ای نامناسب و مورد مؤاخذه دارد. باید به نحوی با درایت و منطق در عرصه بین‌الملل عمل کنیم که خود امریکایی‌ها نیز رئیس‌جمهورشان را زیر سؤال ببرند. امریکا در تلاش است با تحت فشار قرار دادن ایران از نظر اقتصادی به خیال خود زمینه فروپاشی نظام جمهوری اسلامی ایران را فراهم کند. از این رو باید مشکلات داخلی رفع تا به این ترتیب نقشه‌های شوم دشمن علیه کشورمان خنثی شود. باید این نکته را نیز مورد توجه قرار دهیم که تلاش‌های وزارت امور خارجه به تنهایی کافی نخواهد بود و باید در این راستا همه نهادها تلاش کنند.
* به نظر شما گسترش همکاری‌های اقتصادی در مقطع کنونی با دیگر کشورها تا چه اندازه در دفع حملات دشمنان و خنثی کردن نیات سوء آن‌ها علیه جمهوری اسلامی ایران مؤثر خواهد بود؟
این نکته غیرقابل انکار است که در حوزه اقتصادی نیازمند تقویت روابط با دیگر کشورها هستیم. اگر در این حوزه با اصلاح برخی امور شاهد تأمین امنیت سرمایه‌گذاری باشیم، بدون شک بسیاری از شرکت‌های خارجی اقدام به ورود سرمایه‌شان به ایران می‌کنند، اما نبود تضمین‌های لازم در این خصوص موجب می‌شود که مناسبات تجاری با دیگر کشورها دچار مشکل شود. یکی از مشکلات موجود در ایران نوسانات نرخ ارز است که موجب ناامنی سرمایه‌گذاری در اقتصاد می‌شود. به این ترتیب ضروری است ضمن وحدت در مقابله با سیاست‌های دشمنان، مشکلات اقتصادی را نیز رفع و به این ترتیب برای حضور خارجی‌ها در طرح‌ها و پروژ‌ه‌های مختلف زمینه‌چینی کنیم.