نوآوران آنلاین-در تاریخ متروی تهران، اتفاقی که ۲۶ اردیبهشت ماه امسال در جریان نقص فنی یکی از قطارها رخ داد، ثبت نشده است. واکنش خطرناک برخی از مسافران متروی این خط که می توانست به قیمت جان آنها تمام شود، ساعتی تردد قطارها را در این خط متوقف کرد.
طی این سال ها کم خبر توقف قطارهای مترو به دلیل مشکل فنی یا ازدحام مسافر را نخوانده ایم اما هیچ کدام از حوادث به حضور پلیس در ایستگاه های مترو ختم نمی شد. اما داستان خط ۵ مترو متفاوت با همیشه بود. این بار مسافران عصبانی در زمان پیک صبحگاهی نیم ساعتی در واگن ها معطل می شوند، قطارهای بعدی هم می رسند. مسافران دلیل این تاخیر طولانی را نمی دانند و کم کم نگران شده و درهای قطار را به زور باز می کنند و به روی ریل قطار می آیند. تا اینجای ماجرا اتفاق تازه ای نیفتاده است. اما برخی مسافران عصبانی روی ریل قطار می نشینند و مانع حرکت قطارها می شوند.
در این مدت قطار دچار نقص فنی از ریل خارج شده اما قطارهای بعدی امکان حرکت ندارند، خروج مسافران سرگردان از روی ریل قطار زمان بر است و اتفاقی که می توانست یک ساعته جمع شود با ماجراجویی برخی مسافران ساعت ها این خط را دچار مشکل می کند. این اتفاق می توانست به قیمت جان برخی مسافران تمام شود.
این خط قدیمی ترین خط متروی تهران است و شاید در اولین گمانه زنی به نظر بیاید مشکلات گاه و بی گاه این خط ناشی از فرسودگی قطارها و خوردگی ریل ها باشد. اما فرنوش نوبخت مدیرعامل شرکت بهره برداری مترو می گوید : خط ۵ مترو عمر زیادی ندارد و ۱۵ تا ۲۰ سال، در حمل و نقل ریلی سن زیادی محسوب نمی‌شود. مشکل اصلی برخوردی بود که برخی مسافران در هنگام توقف قطار از خود نشان داده و به بیرون از واگن ها آمدند و روی ریل مسافتی را طی کردند. برخی مسافران ماجراجو روی ریل قطار ایستادند و مانع از حرکت قطارها شدند که هم پیاده شدن مسافران و هم حرکت روی ریل بسیار خطرناک است و وسعت خرابی را توسعه داد، البته خوشبختانه اتفاقی برای مسافران نیفتاد اما ممکن بود به دلیل برقی که روی ریل خطوط جریان دارد مسافران دچار حوادث تلخی شوند و آسیب ببینند. بنابراین تقاضای ما از مسافران در اتفاق های مشابه این است که نظم و آرامش خود را حفظ کنند و هرگز به خاطر آسیب های احتمالی واگن ها را ترک نکنند و این را مطمئن باشند که حرکت قطارها در طول مسیر در حال کنترل است و هر اتفاقی به طور لحظه ای رصد می شود. اگردر این حادثه با خروج جمعیت مواجه نبودیم بلافاصله پس از رفع نقص حرکت آغاز می شد و اختلالی به این وسعت پیش نمی آمد این حادثه به دلیل فرسودگی سیستم نبود به دلیل برخورد نادرست مسافران با خرابی مترو بود که ما مجبور شدیم مسافران را از طول مسیر جمع آوری و سپس حرکت قطارها را پی بگیریم.
به گفته وی خرابی قطارها رصد می‌شود و می توان گفت در شش ماه گذشته خرابی نداشتیم و واگن های دوطبقه برای سیستم حمل و نقل حومه استفاده می شود که تولید داخل هستند و از کیفیت خوبی نیز برخوردارند و امیدواریم با همکاری مسافران دیگر شاهد چنین اتفاقی نباشیم.
محمد علیخانی، رییس کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای شهر تهران هم در خصوص این حادثه می گوید : دلیل اصلی این اتفاقات نقص فنی واگن هاست و مشکل قدیمی کمبود واگن که خوشبختانه پیش از عید قرارداد ورود ۶۰۰ واگن به متروی تهران در وزارت کشور بسته شد. قطارهای ما فرسوده هستند و به سن اورهال رسیده اند و برخی از آنها در تعمیرگاه هستند به همین دلیل گاهی سطح سرویس دهی در مترو کاهش پیدا می کند. همه کارها برای بهبود سرویس دهی به مردم مثل خرید واگن نیاز به پول ندارد برخورد خوب نیز می توانست سبب شود این اتفاق در خط ۵ رخ ندهد.
به گفته علیخانی متاسفانه در بررسی های انجام شده متصدیان و برخی عوامل مترو به جای عذرخواهی و حفظ آرامش برخورد خوبی با مسافران نکرده و به جای آنکه عذرخواهی کرده و آنها را دعوت به آرامش و صبر کنند تا در این مدت طولانی توقف با مسئولان همکاری کنند برخورد خوبی نداشته و سبب عصبانیت مسافران شدند. تا آنجا که مسافران دست به اقدام خطرناک خروج از قطارها زدند . گزارشی در این خصوص تهیه شده و با مسئولان خاطی که موجب این نارضایتی شده، برخورد می شود.
محمدعلی کرونی دبیر کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای شهر تهران هم معتقد است: در این مدت مدیریت خوبی در حوزه بهره برداری مترو داشته ایم.او ادامه می دهد: ایجاد نقص فنی در واگن هایی که سن آنها به سن اورهال (تعمیرات اساسی) رسیده، ممکن است اشکالاتی را در خط ایجاد کند اما خوشبختانه تلاش شده در این مدت به بهترین شکل و کوتاه ترین زمان مشکلات برطرف شود.
کرونی مشکل نقدینگی در حوزه حمل و نقل را یکی از مشکلات اصلی و غیرقابل انکار مترو می داند و می گوید: تلاش شده با مدیریتی که انجام می‌شود بهترین خدمات به مسافران ارائه شود اما کمبودها را نمی توان انکار کرد و ما در بخش واگن با مشکل رو به رو هستیم.
به گزارش مهر، در آسیب شناسی که اخیرا از خط ۵ مترو و اتفاق هفته پایانی اردیبهشت انجام شده، به مسیر رو باز ، فاصله زیاد بین ایستگاه ها و عدم دسترسی های مناسب اشاره شده است. همچنین در این گزارش به نقش دستفروشان هم در ایجاد این حادثه تاکید شده که به دلیل داشتن شبکه ارتباطی گسترده با یکدیگر (به وسیله موبایل) و ترغیب به حضور در حریم ریلی و توقف قطارها در طولانی شدن توقف خدمات رسانی نقش داشته و اکثر اخلالگران دارای کوله پشتی و بسته های بزرگ بودند.
هرچند این موضوع مورد تایید مدیرعامل شرکت بهره برداری مترو نیست. به گفته نوبخت بر اساس بررسی ها هم افراد معمولی و هم افراد دارای بسته های بزرگ در مسیر حضور داشته اند و نمی توان چنین ارزیابی را از نقش دستفروش ها در به وجود آمدن این حادثه داشت.
در این گزارش به نقش راهبران خط نیز اشاره شده است. عدم برخورد صحیح خط اول هماهنگی شامل راهبران خط به دلیل عدم هماهنگی و اطلاع رسانی مناسب به مسافران، راهبران کنترل فرمان، به دلیل تصمیم گیری نامناسب، مسئولین ایستگاه ها به دلیل عدم هماهنگی به موقع جهت تخلیه مسافر، مسئولین و مقام های ارشد خط نیز به دلیل عدم همفکری و اتخاذ تصمیم مناسب برای رفع بحران مقصر تشخیص داده شده اند.
برای رسیدن به روایت واقعی تر از این حادثه مترو از مسافران درخواست کرد ماجرای آن روز خط ۵ را برای مسئولان مترو تشریح کنندو به گفته فرنوش نوبخت تاکنون دو زونکن از سخنان مسافران خط ۵ جمع آوری شده است.
فرنوش نوبخت مدیرعامل شرکت بهره برداری متروی تهران در این رابطه به مهر می گوید : ابعاد این حادثه را از نگاه مسافران مورد بررسی قرار دادیم. تاکنون فرم های زیادی از مسافران خط پنج جمع آوری شده، نکات برجسته و کلیدی جداسازی شده و قرار است ملاقات های حضوری برای دقیق تر شدن اطلاعات،انجام شود.
او ادامه می دهد :این را نباید فراموش کنیم که یکسری از تجهیزات مترو مشکل دارد، قدیمی شده و تکنولوژی در این حوزه در حال ارتقا است و برخی مشکلات ناشی از همین موضوع است.
به گفته نوبخت از روز ۲۶ اردیبهشت تا به امروز هیچ خبری در خصوص خرابی خطوط نداشتیم و تلاش می کنیم اتفاقی روال عادی خدمات رسانی را دچار مشکل نکند .مدیرعامل شرکت بهره برداری اضافه می کند: اطلاع رسانی و آموزش مستمر به مسافران و اینکه مطمئن باشند در زمان خرابی قطارها به فکر سلامت و ایمنی آنها هستیم، بخشی از فعالیت های فرهنگی مترو برای عدم تکرار این اتفاق است.
خرابی ساده خط ۵ می توانست به اتفاق بزرگی تبدیل شود، تنها کافی بود یکی از مسافران که از روی ناآگاهی قطار را ترک و بر روی ریل های قطار در حال قدم زنی بودن، دچار برق گرفتگی شود. آن زمان جزغاله شدن یک مسافر این حادثه را در خاطره ها حک می کرد. شاید آن زمان اعضای شورای شهر هم کمی به اتفاقات مهم شهر واکنش نشان می دادند.