نوآوران آنلاین- یک کارشناس صنعت خودرو در این باره می­گوید: صادرات به صورت اعم وابسته به مجموعه سیاست­های اقتصادی- سیاسی حاکم بر دولت است. یعنی هر کشوری که به صورت عام با دنیا تعامل مناسب داشته باشد ، میتواند متصور امکان صادرات در هر عرصه­ای باشد. بنابراین هر محصول رقابتی در صورت فراهم بودن شرایط، امکان صادرات را پیدا می­کند. اما مشخصا در خصوص صنعت خودرو باید بگویم علاوه بر اینکه زمینه­های عمومی صادرات باید فراهم باشد (که در مورد هر کالایی صادق است)، از طرفی باید دید آیا تولید قابل رقابت در این عرصه نیز در کشور انجام می­شود یا خیر؟!­ 

علی مقامی در ادامه می­افزاید: شاید طی این سال­ها، بهترین تعبیر را در مورد صنعت خودروی داخلی، مدیر عامل گروه صنعتی ایران خودرو داشته باشد که همواره اذعان دارد بر اینکه: « ما می­خواهیم خودروساز شویم » که به اعتقاد بنده، معنای دیگر این گزاره این است که ما هنوز در مفهوم جهانی خودروساز نیستیم زیرا محصولی قابل رقابت برای عرضه در سطح جهانی نداربم. یعنی محصولات صنعت خودروی ما قابل رقابت نیست و واقع امر این است که مختصر تقاضاهایی که احیانا در خصوص خرید خودروهای داخلی ما وجود دارد به معنای این نیست که ما بازیگر عرصه جهانی صادرات خودرو می­توانیم باشیم.

این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه تولید خودرو یا به تعبیری خودروساز شدن، اقتضائات و الزاماتی دارد،‌می­افزاید: واقعیت امر این است که کشور ما تا کنون چه به صورت سخت افزاری و چه به صورت نرم­افزازی نتوانسته در فرآیند خودروساز شدن به صورت کامل سیر کند. این فرآیند همواره به صورت فراز و نشیب­ها و اتصالاتی بوده است که از صنعت خودرویی ما یک موجودیت ابتری را ایجاد کرده است زیرا ما همواره در تولید محصول و کیفیت محصول تولیدی دارای رفت و برگشت هستیم.

وی می­گوید:‌ به عنوان مثال بارها شنیده­اید که مثلا خودروی پژو اگر می­خواهید بخرید مدل سال ۹۲ به قبل  نباشد، ۹۳ به بعد بخرید....این نشان­دهنده این است که محصول تولیدی ما دارای یک ثبات و رویه نبوده و نیست. یعنی اینکه در تولید محصولات نه پایداری وجود دارد و نه از حیث نوآوری و خلاقیت هنوز به این مقوله نرسیده­ایم که محصولی را تولید کنیم که واجد کیفیت، فناوری جدید، خلاقیت و نوآوری از یک طرف و از طرفی دارای برندی باشد که بتوان در عرصه بین­المللی عرضه کرد. در مجموع باید بگویم ما متاسفانه همچنان در بدیهیات صنعت خوردو که تامین قطعه باشد، جامانده­ایم لذا سودای توسعه صادرات صنعت خودرو داشتن به ظن من ، کمی زود است.

این کارشناس صنعت خودرو در خصوص راهکارهایی که بتوان وضعیت صنعت خودرو را بهبود بخشید می­گوید: سامان دادن ارتباطات بین­المللی،‌ تولید با ثبات محصول با رویکرد ارتقای کیفیت و ارائه محصول نو و جدید قابل رقابت در عرصه بین­المللی ، اینها مواردی است که زیر مجموعه اقدامات برای صادرات است.

مقامی در ادامه به مطلب دیگری اشاره کرده و می­گوید: البته نکته­ای نیز وجود دارد اینکه برخی معتقدند می­توان محصول را در شراکت با خودروسازهای بزرگ دنیا تولید کنیم و بعد از سهم بازار آن نسبت به صادرات اقدام کنیم. مثال روشن آن تولید پژوی ۲۰۰۸ ایران با مشارکت فرانسوی ها بود که فرانسوی ها متعهد شدند بخشی از سهم بازار این خودرو را برای صادرات به ایران واگذار کنند. شما در نظر داشته باشید که انقباضهای سیاسی باعث می شود شرکت پژو از ایران برود و عملا دیگر خودروسازهای ما در این عرصه هم دچار محدودیت و دست انداز و مشکل می­شوند. بنابراین متاسفانه در اثر مناسبات سیاسی اخیر تمامی سایتهای خارجی در برهه­ای از زمان، به نوعی منفعل و تعطیل شده بود و وقتی نتوانیم ارتباطات اقتصادی را در سایه تعاملات سیاسی بین­المللی تنظیم کنیم خود به خود صادرات محو خواهد شد.

مونتاژ کردن هم هنر می­خواهد

از مهمترین انتقاداتی که صنعت خودروی کشور همواره با آن مواجه بوده بحث  نداشتن توان جدی حتی در مونتاژ خودرو است.

مشاور انجمن خودروسازان با بیان اینکه مونتاژ کردن هم کار کمی نیست می­گوید: منظور من از مونتاژ کردن فقط سرهم کردن قطعات نیست. اگر ما بتوانیم ۴۰ تا ۵۰ درصد یک خودرو را داشته باشیم و بعد آن را صادر کنیم که بسیار کار بزرگی کرده­ایم و این کار هم هنر می­خواهد.

«داوود میرخانی» معتقد است: ما از نظر صنعت قطعه سازی در مضیقه هستیم. یعنی ماشین آلات ما، نو نیست. دانش و فناوری تولید را نداریم. 

وی تاکید ویژه بر صنعت قطعه­سازی داخلی داشته و می­گوید: ما اگر بخواهیم کار زیربنایی انجام بدهیم و برای صنعت خودرو نقشه راه داشته باشیم، اولین برنامه ما باید توانمند کردن و رقابت پذیر کردن صنعت قطعه سازی باشد. در صنعت قطعه سازی باید سرمایه گذاری انجام شود و ماشین آلات را عوض کنند.

وی معتقد است: شرکت های قطعه سازی ما باید با شرکت های قطعه سازی معروف دنیا، شریک تجاری شوند و دانش فنی را به ایران بیاورند. شرکت های ایرانی باید قطعاتی بسازند که قابل رقابت با قطعه سازان کشورهای دیگر باشد. اگر قطعه سازی ما قابل رقابت شد، قدم دوم، رقابت پذیر صنعت خودرو است. یعنی تا قطعه سازی ما رقابت پذیر نشود اصلا راجع به خودرو ساز شدن و رقابت پذیری صحبت کردن، بی معنی است.