نوآوران آنلاین-این هنرمند در گفت‌وگو با ایسنا از تعریف نشدن هنرمند بودن به عنوان شغل در وزارت کار انتقاد کرد و دوران کرونا را بهترین زمان برای پیگیری مسایل ریشه‌ای و شغلی هنرمند دانست و تاکید کرد که دولت و مجلس باید در وضعیت به این مسایل مهم بپردازند؛ چراکه مسایل روزمره‌ای مانند از سرگیری اجرای نمایش‌ها یا تنظیم دوباره جدول اجرای سالن‌های تئاتر در این شرایط، اولویتی ندارد.
او در آغاز گفت: نمی‌خواهم جامعه تئاتری را کوچک کنم ولی وضعیت بسیاری از اعضای این صنف شبیه وضعیت دست‌فروشی است که می‌گوید اگر از خانه بیرون نیایم، نمی‌توانم برای بچه‌ام پنیر بخرم.
این کارگردان تئاتر با طرح این پرسش که چرا فکر می‌کنیم هنرمندان تافته جدا بافته‌اند، افزود: این چه تصوری است که فکر می‌کنیم هنرمندان کسانی هستند که حساب بانکی‌شان پر است و آنها در خانه نشسته‌اند و کتاب می‌خوانند و فیلم می‌بینند. آنها هم اجاره‌خانه، نیازهای روزمره و هزینه‌های جاری دارند. دستمزد یک هنرمند تئاتر اصلا قابل مقایسه با ستاره‌ها و سلبریتی‌ها نیست.
ماهیان افزود: درست است خوشبختانه سوپر مارکت‌های ما پر از جنس است و قحطی نیامده ولی مگر می‌شود قیمت‌ها را نادیده گرفت. به‌ویژه که در ماجرای قطع یارانه، یارانه تعدادی از هنرمندان تئاتر به خودی خود قطع شد. اینها مسایلی است که قشر هنرمند با آن دست به گریبان است.
ماهیان که پیش از کرونا نمایش «بچه» را در تئاتر شهر اجرا می‌کرد، ادامه داد: این روزها تامین نیازهای اولیه مردم در اولویت است و طبیعتا تئاتر، سینما و کنسرت جزو ضروریات نیست. شخصا در این ۴۰ روز خانه‌نشینی، اصلا به زمان شروع دوباره نمایشم فکر نکرده‌ام چون اجراها باید زمانی از سر گرفته شود که زندگی عادی مردم به جریان بیفتد.
او تاکید کرد: این روزها که همه در تعلیق به سر می‌بریم. ما به عنوان گروه‌های اجرایی پذیرفته‌ایم تئاتر تا چند ماه تعطیل است. مسلما انتظار نداریم زمان قطعی را برای از سرگیری فعالیت‌ها مشخص کنند زیرا درخواستی غیرمنطقی است و در اولویت هم نیست. با فاصله‌گذاری اجتماعی که نمی‌توان تئاتر روی صحنه برد. مثل غذایی نیم‌پز می‌ماند که بعضی از مواد تشکیل دهنده‌اش کم است و طعم و بو ندارد.
این بازیگر تئاتر گفت: فعلا نه مردم اعتماد دارند به تئاتر بیایند و نه هنرمندان می‌توانند خود را راضی کنند روی صحنه بروند. مسلما در این وضعیت، برنامه سالن‌ها به هم می‌ریزد و همه پذیرفته‌ایم که برنامه یک سال‌مان را از دست داده‌ایم. برنامه‌ریزی سالن‌ها و تئاترها پیشکش ولی ما این روزها بر سر مسایل مهم‌تری سرو کله می‌زنیم چراکه مساله مرگ و زندگی مطرح است و دولت را مسئول می‌دانیم که برای حل مشکلات بنیادین فکری کند.
ماهیان در توضیح مسایل اصلی تئاتری‌ها در روزگار کرونایی افزود: مساله اصلی، مشخص شدن وضعیت شغلی ما به لحاظ قانونی در وزارت کار است. در حال حاضر هنرمند بودن، شغل محسوب نمی‌شود و هنرمندان از تمام مزایای شغلی نظیر بیمه بیکاری و ... بی‌بهره‌اند. گیرم که کرونا را به سلامت گذراندیم، فردا روزی ممکن است زلزله بیاید و سالن‌ها خراب شود. آن زمان چه کسی پاسخگوی هنرمندان تئاتر است؟!
کارگردان «کوی کوی کبوتران حرم» با اشاره به حمات دولت از مشاغل متضرر در دوران کرونا ادامه داد: دولت اعلام کرده به مشاغلی که زیان دیده‌اند، کمک می‌کند ولی هنرمند بودن شغل محسوب نمی‌شود و در وزارت کار ثبت نشده است.
او متذکر شد: در خانه ماندن خیلی خوب و درست است و جهان برای کنترل کرونا چنین کاری می‌کند ولی هنرمندان در کشورهای دیگر از بیمه بیکاری بهره‌مند هستند و حداقل درآمدی برای تامین نیازهای روزمره خود دارند اما بیمه بیکاری در ایران شامل هنرمندان نمی‌شود.
ماهیان تاکید کرد: دولت باید از بودجه ملی، بخشی را به عنوان حقوق بیمه بیکاری جامعه هنری در نظر بگیرد ولی متاسفانه هیچ کس به این فکر نمی‌کند که هنرمند چگونه زندگی کند. بخشی از هنرمندان تئاتر از راه تدریس گذران زندگی می‌کنند ولی اینها تا کی می‌توانند در شرایط کرونا، تدریس آنلاین داشته باشند.
او با اشاره به پیگیری تئاتری‌ها برای ثبت هنرمند بودن به عنوان یک شغل در وزارت کار یادآور شد: اینها مسایل زیرساختی ماست که مدام مطرح کرده‌ایم و هیچ اتفاقی هم نیفتاده است چون همیشه سر مسولان شلوغ بوده و ارشاد و دولت و مجلس مدام از این موضوع فرار کرده‌اند ولی دوران کرونا بهترین زمان برای طرح و اجرایی کردن این موضوعات است.
ماهیان تاکید کرد: تا وزارت کار ما را به رسمیت نشناسد، وضعیت همین است. در حال حاضر کارکنان سالن‌ها و بخش اداری، کارمند محسوب می‌شوند و حقوق ماهانه دارند ولی کسی که دچار مشکل می‌شود، هنرمند است.
او با تاکید بر ضرورت طرح این مباحث در خانه تئاتر و وزارت ارشاد افزود: خانه تئاتر باید به جد پیگیر باشد. وزارت ارشاد هم باید اقدام کند. وزیر ارشاد در این چهل روز خانه نشینی ندیدم پیام جدی درباره وضعیت هنر و هنرمندان بدهد.
او با تاکید بر داشتن برنامه‌ای مدون برای تئاتر اضافه کرد: ممکن است طرح فاصله‌گذاری اجتماعی تا چهار ماه دیگر ادامه داشته باشد ولی بعد از آن مهم است. معاون هنری باید برنامه مدون و طولانی مدتی برای بعد از کرونا داشته باشد. بخصوص که ضرر مالی گروه‌های هنری مطرح است.
ماهیان با اشاره به اجرای بعضی از برنامه‌ها که به عنوان حمایت از هنرمندان تئاتر مطرح شده است، تشریح کرد: اجرای آنلاین تئاتر که دردی را دوا نمی‌کند. چنین چیزی اصلا معنی تئاتر ندارد و چیزی جز سرگرمی نیست چراکه ذات تئاتر با تماشاگر معنا پیدا می‌کند. تئاتر مثل موسیقی نیست که شکل ضبط شده‌اش هم کاربرد داشته باشد.
کارگردان «هم هوایی» افزود: خانه تئاتر اقداماتی انجام داده مانند بخشیدن حق بیمه صندوق اعتباری هنر در سه ماه اول امسال ولی ظاهرا هنوز بیمه تامین اجتماعی آن را اجرایی نکرده است. شنیده‌ام تعدادی از اعضای خانه تئاتر به مراکز تامین اجتماعی مراجعه کرده‌اند ولی به آنان گفته شده هنوز این طرح اجرایی نشده است. ضمن اینکه شخصا معتقدم باید حق بیمه را تا پایان سال ببخشند.
افسانه ماهیان در پایان ابراز تاسف کرد: گیرم در قرنطینه به ایده کارهای بعدی‌مان فکر کنیم ولی پس ذهن ما همیشه چیزی به نام استرس وجود دارد. کسی که چنین دغدغه‌ای دارد، چگونه در خانه بنشیند. ما الان به خودمان بدهکاریم نه به دیگری و با این دغدغه مگر می‌توان به کار بعدی فکر کرد.