به دنبال اشتغال پایدارهستیم

از زمان تاسیس بانک قرض الحسنه مهرایران تا پایان سال ۱۳۹۵ میزان منابع بانک ۶۰ هزار ميليارد ريال بوده است. اين رقم به لطف خدا برحسب هماهنگي و سياست¬هاي موثردر بانک و به همت همه همکاران پرتلاش و از همه مهمتر اعتماد مردم به بانك قرض الحسنه مهر ايران در سال ۹۶ با رشد ۸۲ درصدي و در سال ۹۷ با رشد ۵۵درصدي به رقم ۱۷۸هزار ميليارريال رسيده است و نشان دهنده آن است كه بانك در اندك زماني توانسته در بين مردم و بخش هاي مختلف جامعه جايگاه خود را پيدا كند. درنتيجه علاوه بر افزايش اعتماد مردم به اين بانك، نقش بانكداري اجتماعي، بانك قرض الحسنه مهر ايران نيز برجسته شده است. در همين خصوص خانواده بانك قرض الحسنه مهر ايران با تلاش فراوان سعي كرد تا مسئوليت سنگيني كه مردم بر دوش آنها در بحث قرض الحسنه گذاشته اند، را به نحو احسن انجام دهد؛ به همين منظور در برگرداندن منابع مذكور به دست مردم و مشمولان كمك رساني به خوبي و با درخشش تمام عمل كرديم.
بانک قرض الحسنه مهر ایران سال گذشته موفق شد به واسطه تجمیع منابع جمع آوری شده، بیش از ۱۲۳ هزار ميليارد ريال تسهيلات را به مردم پرداخت کند؛ براي اينکه بزرگي تسهيلات پرداخته شده ملموس شود لازم است اين نکته را عرض كنم كه طي ۱۰ سال گذشته چيزي در حدود سه ميليون پرونده تسهيلاتي در بانك تشكيل شده است، ولي در سال ۹۷ تعداد پرونده هاي تسهيلاتي حدود يك ميليون و ۲۳۰ هزار مورد بوده است.
پیش بینی ما برای امسال اين است که تعداد تسهيلات پرداختي از مرز يک ميليون و ۵۰۰ هزار نفر خواهد گذشت. وقتي قدرمطلق منابع افزايش مي يابد، اين فرصت به بانک داده مي شود که به تعداد متقاضيان بيشتري پاسخگو باشيم.

تسهیلات پرداختی از سوی بانک بیشتر در چه بخش هايي متمرکز بوده است؟

بانک قرض الحسنه مهر ایران به عنوان بانکدار اجتماعی معرفی و شناخته شده است. بانکداری اجتماعي يعني از قاطبه مردم، بويژه کساني كه نيازهاي ضروري دارند، دستگيري شود. به عنوان مثال ارائه تسهيلات به افراد در شرف ازدواج، كمك به راه اندازي مشاغل خانگي، كمك هزينه درمان و در مجموع پرداخت تسهيلات خرد ضروري و يا حياتي مدنظر بانك است. سال گذشته نگرش بانك در تسهيلات پرداختي به سمت اقتصاد مقاومتي متمركز شد و در بحث مشاغل خانگي و رونق اقتصاد در روستاها ايفاي نقش كرديم، مسيري كه در سال جاري نيز همچنان مورد توجه بانك است.

سال ۹۸ رونق تولید نامگذاری شده است و نشان از آن دارد که اقتصاد اولویت اصلی کشور است، به عنوان عضو هيات مديره بانک قرض الحسنه مهر ايران چه برنامه هايي براي تأمين مالي هدفمند و اعطاي تسهيلات بانکي ارزان براي كمك به رونق توليد و تحقق شعار سال داريد؟

بانک به منظور کمک به رونق تولید و تحقق شعار سال، برنامه ریزی تسهیلاتي خود را بر روي حمايت از مشاغل خانگي و توانمندسازي بخش هاي مختلف حمايتي که عموما مددجويان و كساني كه تحت پوشش سازمان¬هاي حمايتي هستند، قرارداده است.
بانک قرض الحسنه مهر ایران کاملا همسو و هماهنگ با سیاست ها و آموزه های نظام و دولت در جهت تحقق اهداف اقتصاد مقاومتی و همچنين توانمندسازي خيل عظيمي از مردمي که تحت پوشش نهادهاي حمايتي هستند، حرکت و ساماندهي شده است. درهمين راستا با ستاد اجرايي فرمان امام (ره) تفاهم نامه اي به منظور محروميت زدايي از مناطق كمتر برخوردار به امضا رسانده ايم.

موضوع تسهیلات ارزان و قرض الحسنه تا چه اندازه می تواند نجات دهنده اقتصاد کشور باشد، اقتصادی که این روزها با تورم و رکود آميخته شده است؟

این بحث یک جاده دو طرفه دارد. قیمت تمام شده پول در کشور ما بسیار بالا است، وقتي توليد کننده تسهيلات را با قيمت بالا از بانک دريافت مي كند، قيمت تمام شده كالا در كشور گران تمام مي شود، پس توليد كننده براي آنكه فعاليت اش معناي اقتصادي پيدا كند، بايد محصول را به قيمتي بالا بفروشد. اين امر از ضعف سياست هاي پولي در كشور ناشي مي شود. متاسفانه در طول همه اين سال ها سود سپرده ها متاثر از سود تسهيلات و همچنين سود تسهيلات متاثر از سود سپرده ها نبوده است. البته افراد جامعه هم با سپرده گذاري در موسسات غيرمجاز نيزمسبب جدي شدن خطر قيمت تمام شده پول شدند، كه اي كاش تدبيري كه در حال حاضر در خصوص اين موسسات انديشيده شده است، سال ها پيش اجرايي مي شد.
اگر ازهمان ابتدا جلوی رشد پایه پولی و رشد نقدینگي گرفته و يا به  نوعي مديريت مي شد؛ با اين حجم عظيم نقدينگي و خطر بحران اقتصادي روبرو نمي شديم و شاهد فشار بر مردم و کاهش قدرت خريد آن ها نبوديم.
از این رو نقش برجسته بانک هایی همانند بانک قرض الحسنه  مهرایران با ارائه تسهيلات ارزان در افزايش قدرت خريد مصرف کننده و کاهش قيمت تمام شده پول به شدت تاثيرگذاراست.
بانک قرض الحسنه مهر ایران به دلیل ساختار صحیح اش از ابتدا تا به امروز رشد فزاینده اي همراه با استقبال مردمي تجربه کرده است؛ اين نشان دهنده آن است که ما قدرت فراهم ساختن زمينه عمومي اين مبحث را که هم مردم به دنبال سود و سپرده گذاري با قيمت بالا نباشند و در پي آن نيز شبكه بانكي سودي را دريافت نكند، تا راه خدمتگزاري جديدي يافت شود، را داريم ؛ لازمه و ضرورت اين موضوع حركت در مسير بانكداري اسلامي است. به نظر مي رسد با چنين تجربه موفقي در بانك قرض الحسنه مهر ايران، مي توان منطبق با اصول سياست هاي كلي الگو برداري گسترده اي براي ديگر بانك ها نيز انجام داد. اين موضوع هم انتظارعمومي و هم كارشناسان بخش اقتصادي خواهدبود؛ چرا كه به دليل بالا بودن قيمت تمام شده پول تا كنون آسيب فراواني به توليد كشور تحميل شده است؛ بنابراين همه علاقه مند به خروج از اين وضعيت هستند.

مطمئنا پرداخت تسهیلات ارزان به بنگاه های تولیدی گام محکمي در راستاي تحقق شعار سال است، ترويج فرهنگ قرض الحسنه در کشور چقدر دراين راستا مي تواند، تاثيرگذار باشد؟

بخشی از این موارد رسالت حاکمیت است. در حال حاضر متولیان بخش حاکميت بايد بر اساس مباني فقهي، حضرت امام (ره)، مقام معظم رهبري و فلسفه قرآني از نظر فرهنگي وارد ميدان شوند و اقداماتي را انجام دهند؛ در يک کلام مي بايست به دنبال برپايي نهضت فرهنگي در اين بخش باشند. حوزه علميه، آموزش و پرورش، دانشگاه ها، مراكز پژوهشي همگي مي توانند در اين رابطه بسيار موثر باشند. همينطور كساني كه در حال حاضر مسئوليت هاي اقتصادي در شبكه بانكي دارند بايد به اين مهم اهتمام ورزند. البته پايه هاي اين موضوع شكل گرفته و قانون عمليات بانكداري بدون ربا اين پيام را انتقال داده است، اما مديران و مبلغين مي بايست در مسير ترويج و تثبيت آن گام بردارند.

در حال حاضر بانکها و بنگاه های اقتصادی ایران به دلیل بروز مشکلاتي در اقتصاد و سيستم بانکي از جمله شکاف زماني در سررسيد تسهيلات از سوي مشتريان و افزايش مطالبات معوق با مشكل كمبود نقدينگي مواجه هستند، اين موضوع چقدر در تامين سرمايه در گردش واحدهاي توليدي كشور نقش ايفا مي كند ؟

یکی از اشکالات اقتصاد کشور آن است که تقاضا همیشه به سمت بانك ها هدایت مي شود و اين به دليل بانك محوربودن اقتصاد است. بايد تلاش شود تا قسمت عمده و اساسي نياز هاي ثابت بنگاه هاي اقتصادي به بازار سرمايه انتقال پيدا كند.
اگر سرمایه مردم به سمت بازار سرمایه حرکت کند، پویایي خاصي در اقتصاد کشور ايجاد مي شود؛ از يک طرف نقدينگي بنگاه هاي اقتصادي تامين و از طرف ديگر ارزش پول در دست مردم حفظ مي شود و در نهايت سرمايه گذاري جهت داري صورت مي گيرد و اين امر منجر به كاهش فشار بر روي بانك ها خواهد شد.
اما در شرایط موجود بانک ها بخش قابل توجهی از تامین سرمایه در گردش بنگاه ها را به عهده دارند. امروز بانک بايد هزينه پولي که بنگاه ها براساس تسعير نرخ ارز استفاده کرده است را پرداخت كند؛ مگر بانك چقدر نقدينگي دارد كه بايد تفاوت نرخ ارز را تامين كند؛ اين امر بانك را با چالش روبرو كرده است. از طرف ديگر توليد كننده ها براي ادامه حيات با توجه به تنش هاي اقتصادي موجود نياز جدي به تامين نقدينگي دارند؛ مطلب بعدي اين است كه در جريان تنش هاي اقتصادي، بنا به هر دليلي سهم بازار را از دست داديم اين موضوع منجر به عدم فروش محصول شده است ونتيجه اش تاخيرتوليد كننده در بازپرداخت تسهيلات مي شود و اين خود ديركرد و پرداخت نرخ سود بيشتر را متوجه سرمايه گذار مي كند؛ در نتيجه توان رقابت ازبخش صنعت، بازرگاني وخدمات سلب و منجر به فريز شدن پول مي شود. وقتي كه اين اتفاق افتاد،هم بانك دچار مشكل و هم توليدكننده و اقتصادي بحران زده خواهد شد.
دراین خصوص باید تدبیر متمایز، متفاوت منطبق با شرايط اقتصادي روز اتخاذ کنيم. در يک مقطعي طرحي پيشنهاد کرديم که همه واحدهايي كه متاثر از نوسانات نرخ ارز و تنش هاي اقتصادي به بن بست رسيده اند، اما ابزارها ، امكانات و خط توليد آنها همچنان در حال توليد است، يك فرصت طلايي داده شود و از محل هدفمندي يارانه ها كه مبلغ قابل توجهي است، بخش اعظمي از مطالبات آنها را تسويه كنيم و يك بار براي هميشه مشكل اقتصاد را با تفاهم و اراده ملي حل كنيم و از اينجا به بعد هرگونه بهانه را توليد كننده سلب كنيم؛ به شرط آنكه بين سره و ناسره تفاوت قائل شويم؛ از اين طريق بنگاه ها توانمند خواهند شد.

به بحث مطالبات معوقات اشاره شد پرسیدن این سوال به جاست، وقتی به آمار مطالبات معوق بانک های کشور مراجعه مي کنيم با حجم عظيمي از مطالبات روبرو مي شويم؛ اما وقتي به بانک قرض الحسنه مهر ايران مراجعه مي كنيم مي بينيم حجم مطالبات معوق تنها يك درصد است. اين موضوع از چه چيز نشات مي گيرد ؟

یکی از مزیت های ساختار مناسب بانک مهر ايران همين موضوع است که امروز مطالبات معوق در آن کمتر از ۱درصد است. بخشي از اين امر به اين موضوع باز مي گردد، كه پول حلال هميشه برخواهد گشت. همچنين بانك با مردم سختگيرانه برخورد نكرده است و با يك امضاء و يك ضامن خيلي راحت شرايط دريافت وام را تسهيل كرده است.
اما دلیل دیگر این است که تسهیلات ما خرد است و در بستر زمان و دراز مدت در حال پرداخت است، در نتيجه اين موضوع خود به خود ريسک ها را کاهش و بازگرداندن تسهيلات را آسان مي کند. البته نبايد از همت همكاران كوشا و متعهد درتحقق اين امر چشم پوشيد.ساختار بانك و رصد مديريت نيز درتحقق اين امر بي تاثير نبوده است.
این نرخ یک درصدی که در خصوص معوقات بانک اعلام می شود، يک رقم واقعي است يعني پشت آن عمليات حسابداري قرار ندارد. چون ما از دستورالعمل ها و مصوبات بودجه هاي سنواتي و يا قوانين خاص و يا مصوبات شوراي پول و اعتبار بانك مركزي براي تقسيط و امهال استفاده نكرده ايم و نخواهيم كرد.به طبع چون ما از اين ظرفيت ها استفاده نكرده ايم ، داراي چنين جايگاه رفيعي هستيم.

آیا مکانیسم پرداخت تسهیلات به گونه ای خاص بوده است تا اين امر مهم محقق شود؟

ساختار بانک قرض الحسنه مهر ایران با موضوع انحراف منابع به شدت مقابله می کند و به هیچ عنوان انحراف منابع نداریم و در مسير بنگاه داري نيستيم. با وجود اينکه در مسير اقتصادي گام بر مي داريم اما به دنبال منفعت طلبي اقتصادي نيستيم. براي سود آوري بانک كار نمي كنيم و براي رفع نيازهاي ضروري جامعه فعاليت مي كنيم و اين نيازها جزو انتظارات و نيازهاي اساسي ۷۰درصد جامعه است.
همانطور که عرض کردم روز به روز چهره بانکداری اجتماعی مهر ایران رو به گستردگی است و به نظر مي رسد که ما با اين پوشش هرسال سهم خود را ارتقاء بدهيم تا به مرز تامين نيازهاي ۷۰ درصداز جامعه برسيم.

در راستای تحقق شعار سال و به منظور تأمین نقدینگی براي اشخاص حقيقي و به منظور رونق کسب ‌و کار و افزايش توليد و اشتغال، بانک چه اقداماتي را انجام داده است؟

عدم اتکا بودجه به درآمدهای نفتی بدون تحقق اقتصاد مقاومتی امکان پذیر نيست. اگر بخواهيم اقتصاد مقاومتي را در دستور کار قرار دهيم بايد به فکر اقتصاد درون زا و برون نگر باشيم. با اصلاح ساختار در مسير تحقق واقعي اقتصاد مقاومتي قرار مي گيريم. در چنين شرايطي نقش مردمي اقتصاد بايد پر رنگ بشود يعني از منابعي كه در اختيار مردم است به نفع اقتصادي كه مردم چشم انتظار آن هستند، اهتمام داشته باشيم. با مشاغل خانگي و منابعي كه در اختيار داريم يك نهضت حداكثري در اقتصاد مقاومتي مي توان، ايجاد كرد. اگر اقتصاد روستا رشد كند در پي آن اقتصاد شهر هم ارتقاء خواهد يافت. ما بايد به سمت مشاغل خرد و كوچك و خانگي تا بتوانيم به اقتصاد بزرگ فكر كنيم. نه اينكه اقتصاد بزرگ را درست كنيم و از آن در تصورات يك هيولا بسازيم كه در نتيجه تنش ها همه موضوعات اقتصادي و شاخص هاي مختلف ما را به بحران تبديل كند.
اولین چیزی که در اقتصاد باید رد پاي خودش را نشان دهد اشتغال پايداراست . اگر ما در هر خانه اي يک کارخانه داشته باشيم در نهايت کارخانه كشوري ما شكل مي گيرد، كه منجر به رشد اصلي اقتصاد خواهد شد. اگر بخواهيم اقتصاد رشد كند مي بايست تك تك خانه ها را حركت دهيم. در بحث دانش بنيان هم مي توانيم اين كار را انجام بدهيم و با تفكر علمي اين بخش از اقتصاد را مولد كنيم.
باید اقتصاد را مردمی کنیم و البته مردم را اقتصادی کنيم؛ متاسفانه مردم ما اقتصادي نيستند. مردم سرزمين ما بجاي اينکه در مسير سرمايه گذاري پيش بروند در جهت سپرده گذاري پيش رفته اند؛ البته اين امر برگرفته از سياست هاي غلط پولي کشور بوده است و در اين راستا به تنبلي و بيكاري و منفعل شدن كشور دامن زديم. فرد با سود سپرده به زندگي خود ادامه مي دهد و چه كاري است كه خود را براي امرار معاش به زحمت بدهد. ما با هدفمندي يارانه ها مردم را زمين گير كرديم به جايي كه آنها را به تحرك و پويايي هدايت كنيم.