نوآوران آنلاین- فرار مالیاتی و در کنار آن معافیت‌های آن مدت‌هاست که به یکی از چالش‌های موجود در حوزه درآمد مالیاتی تبدیل شده است و ارقام عجیبی را در بر می‌گیرد که تحقق آن می‌تواند درآمد دولت از این بخش را تا دو برابر در سال افزایش دهد. این در حالی است که در سال جاری حدود ۱۴۰ هزار میلیارد تومان درآمد مالیاتی مصوب شد که دولت این رقم را تا حدود ۱۵۰ هزار میلیارد تومان افزایش داده است. درآمد مالیاتی دولت در حالی رشد چندانی ندارد که در این بین فرار مالیاتی و معافیت‌های موجود قابل توجه است و دولت برای برگشت بخشی از آن هم که شده برخی از معافیت‌های مالیاتی را مشروط کرده است.
در گفت‌وگو با مژگان خانلو-سخنگوی ستاد بودجه سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی- این‌گونه اعلام شد که صادرکنندگان به عنوان یکی از گروه‌های بزرگ معافان مالیاتی در بودجه ۱۳۹۸ مورد توجه قرار گرفته‌اند که معافیت آنها مشروط شده است.
وی با اشاره به اینکه ۷۴ مورد مصوبه و قانون مجلس وجود دارد که بخش‌های مختلف را معاف مالیاتی می‌کند، گفت: بر این اساس ۴۵ هزار میلیارد تومان معاف مالیاتی و ۵۰۰۰ میلیارد تومان معافیت گمرگی وجود دارد که در مجموع به ۵۰ هزارمیلیارد تومان می‌رسد. از این رقم ۲۲ مورد آن احصا شده که شرایطی که معافیت برای آن وجود داشته منتفی شده است و یا اگر وجود دارد مدت زمان حمایتی آنها تمام شده و قابلیت لغو بدون آسیب زدن دارند.
خانلو با بیان اینکه مابه‌التفاوت ارز صادراتی که زمانی برای حمایت از صادرات، صادرکنندگان را معاف از مالیات کردند، نمونه معافیت‌های مالیاتی است گفت:اما دیگر دلیلی برای ادامه معافیت تمامی صادرکنندگان از مالیات وجود ندارد آنهم در بازار صادراتی که از کنار افزایش نرخ ارز صادرات رونق خوبی پیدا کرده است، ولی صادرکنندگان ارز کافی به چرخه اقتصادی بر نگردانده‌اند. این در حالی است که در مقایسه با آمار عملکرد ۳۳ میلیارد دلار صادرات ۹ ماهه آنچه صادرکنندگان به چرخه اقتصادبازگرداندند عدد قابل توجهی نیست.
به گفته وی دولت در تبصره(۸) بودجه سال آینده تاکید کرده که صادرکننده‌ای که ارز خود را به چرخه اقتصادی برگرداند از معافیت‌های مربوطه بهره‌مند شود و به عبارتی این معافیت معنادار باشد در غیر این صورت معاف نیست.
باید یادآور شد که در سال جاری و با تغییر سیاست ارزی، صادرکنندگان مکلف شدند تا ارز ناشی از صادرات را به چرخه اقتصادی برگردانده تا بتواند پاسخگوی واردات و سایر نیازهای ارزی دولت باشد. بر این اساس قرار شد تا ارز صادرکنندگان در سامانه نیما به چرخش درآمده وواردکنندگان از آن استفاده کنند ولی با وجود مصوبات مکرری که دولت و بانک مرکزی در این رابطه داشته‌اند، همچنان صادرکنندگان همکاری چندانی برای آوردن ارز خود ندارند و از این جهت است که دولت معافیت مالیاتی آنها را مشروط به آوردن ارز کرده است.
قرار نیست معافیت مادام العمر باشد
اما در ادامه این گفت‌وگو، سخنگوی ستاد بودجه با اشاره به اینکه در فرار مالیاتی اساسا مالیاتی پرداخت نمی‌شود و اعداد متفاوتی برای آن وجود دارد یادآور شد: دیوان محاسبات فراتر از۵۰ هزار میلیارد تومان را برای فرار مالیاتی اعلام کرده است که عمدتا مربوط به اقتصاد زیرزمینی و یا بخش‌هایی است که کلا مالیات پرداخت نمی‌کنند.
خانلو با بیان اینکه بخش‌هایی هستند که بر اساس مصوبات دولت یا قوانین مجلس از پرداخت مالیات معاف بوده و فرار محسوب نمی‌شوند گفت: فرض بر این است که طبق بررسی‌هایی این معافیت‌ها قانونی شده‌اند، اما به هر حال قرار نیست این معافیت مادام العمر باشد. اگر قرار بر حمایت بوده باید برای آن بازه زمانی تعریف شود همان‌طور که در همه جای دنیا معافیت مالیاتی مدت‌دار است و در این حالت منطقی می‌شود در غیر این صورت به رانت تبدیل خواهد شد.
وی برخی معافیت‌های موجود مالیاتی نظیر مناطق آزاد تا ۲۵ سال هم تعریف شده‌اند و این در حالی است که بعد از این مدت نیز شرکت جدیدی مجدد تاسیس کرده و بار دیگر مشمول معافیت مالیاتی می‌شوند در این حالت مادام العمر معاف می‌شوند. این در شرایطی است که در حال حاضرشرکت‌های دانش بنیان، صادرات و یا کشاورزی از جمله بخش‌های معاف از مالیات هستند.