نوآوران آنلاین- روح الله مومن نسب، کارشناس فضای مجازی و پژوهشگر حوزه رسانه با اشاره به تاثیرات استفاده کودکان و نوجوانان از فضای مجازی و آسیب شناسی این فضا بر رشد فکر و اندیشه آنها، گفت: توجه داشته باشیم که معمولا فرزندان، پدر و مادر خود را زیر نظر دارند و حتی می توان گفت بیش از آنچه که والدین، فرزندان خود را زیر ذره بین بگذارند، کودکان این چنین هستند.
وی ادامه داد: هر خانواده ای دل مشغولی ها و درگیری های شغلی و ذهنی متعددی دارد، در این میان ذهنیت و تفکر فرزندان را والدین تشکیل می دهند به بیان دیگر بچه ها دنباله رو والدین خود و رویکرد آنها هستند، بنابراین، اگر والدین رویکرد صحیحی نداشته باشند ممکن است در آینده این نگرش در ذهن کودکان آنها بماند و پژواک بگیرد و اتفاقات سوئی را رقم بزند.
مومن نسب تاکید کرد: کودکی که می بیند پدر یا مادرش و بعضا هر دو مدام سرشان در گوشی موبایل است هرگز از این حرف والدین اش که به او بگویند با گوشی موبایل بازی نکن، استقبال نمی کند، یا پدری که بعد از برگشتن از محل کارش روی کاناپه لم می دهد و با گوشی موبایل یا تبلت سرگرم شده و هیچ توجهی به خانواده نمی کند، نمی تواند انتظار داشته باشد که بچه ها به میل او و در راه صحیح حرکت کنند.
این پژوهشگر تصریح کرد: دخترخانمی چندی قبل به من مراجعه کرده بود و می گفت: نزد پدرم رفتم تا با او صحبت کنم اما انگار صدای مرا نمی شنید و من دلم شکست و به اتاقم رفتم و گریه کردم. بعد از آن تصمیم گرفتم که فکر کنم پدرم فوت شده است!!، مادرم نیز از لج پدرم همین رویه را در پیش گرفته و دائم با گوشی موبایل خود مشغول است.
مومن نسب اظهار کرد: به نظر می رسد والدین به جای اینکه به فرزندان خود رسیدگی کنند به گوشی های موبایل شان می رسند. تعبیر من این است که اگر به اندازه گوشی های موبایل، فرزندان تان را لمس نکنید، به آنها توجه نکنید آن وقت بچه ها چیز دیگری را به عنوان والدین انتخاب می کنند و به سراغ افراد دیگر می روند تا جایگزین والدین کنند و ممکن است با افراد ناباب مواجه و همراه شوند، طیف وسیعی نیز همان رویه والدین را ادامه می دهند و توجه کنید که اگر سراغ فضای مجازی بروند همان فضای مجازی آنها را تربیت می کند
وی تاکید کرد: این گونه است که بچه ها دیگر از گوشی و تبلت حرف شنوی پیدا می کنند. این ماجرا دیگر از دست خانوده خارج می شود. من فکر می کنم والدین باید گاهی تغییراتی را ایجاد کنند و خودشان هم رعایت کنند. مثلا یک محفظه یا یک چیزی مثل جاجورابی را نزدیک درب ورود منزل بگذاریم تا وقتی اعضای خانواده وارد می منزل می شوند گوشی خود را داخل آن بگذارند، یا اینترنت کابلی در خانه ها باشد تا افراد نوبتی استفاده کنند و همچنین وای فای نیز ساعتی شود، یعنی چند ساعت محدود وصل باشد.
وی تصریح کرد: والدین باید نیاز فرزندان را در فضای حقیقی پاسخ دهند؛ مثلا اگر فرزند نیاز به همزبان دارد و تبلت و گوشی را جایگزین آن کرده است به او در پیدا کردن دوست کمک و همزبان واقعی برایش پیدا کنیم و نگذاریم نیازهای مجازی گرفتارش کند.
مومن نسب با بیان اینکه شبکه های اجتماعی افراد را از نزدیکان دور کرده و به غریبه ها نزدیک می کند، افزود: پس بهتر است والدین در کنار فرزندان خود باشند چون این گوشی ها، پناهگاه عاطفی و احساسی نیستند. شبکه های اجتماعی هم دیگر شبکه اجتماعی به حساب نمی آیند بلکه ضد اجتماع و اجتماع گریز شده اند.
این پژوهشگر حوزه رسانه گفت: بسیاری از اتفاقاتی که در فضای مجازی، ذیل بازی های رایانه ای و انیمیشن ها اتفاق می افتد هر نوع غارت گری، دزدی، خراب کاری را از بازیکن درخواست می کند. یا در برخی بازی های مربوط به سبک زندگی که ویژه دختران است، بازی در صورتی جلو می رود که مثلا بازیکن آرایش بیشتری داشته باشد. تمام جریان بازی در فضای نامناسب جلو می رود و هیچ اثری از حیا نیست. هیچ لباس عفیفانه ای نیست در نتیجه کودک در فضای مجازی تمرین می کند برای پیشبرد بازی هرچه بیشتر حیا را زیر پا بگذارد.
مومن نسب تصریح کرد: حال تصور کنید شرایطی فراهم شود و آنچه که در فضای مجازی بوده است در فضای حقیقی فراهم شود، این ذهن ناخودآگاه که در او شکل گرفته است و آنچه که در بازی دیده و تکرار کرده موجب می شود همان رویکرد را در دنیای واقعی پیاده کند، پس باید علاوه بر اینکه مراقب خورد و خوارک و پوشاک فرزند هستیم مراقب این مساله هم باشیم که اوقات فراغت شان چه طور می گذرد، در شبکه های مجازی چه چیزهایی را دنبال می کنند.
وی ادامه داد: در آمریکا و برخی کشورهای اروپایی داشتن گوشی موبایل برای افراد زیر پانزده سال ممنوع است و برخی کشورها این سن را به سیزده سالگی کاهش داده اند آن وقت در کشور ما بچه های پنج-شش ساله گوشی به دست هستند. خانواده ها باید مراقب باشند و مسئولان نیز تدبیر کنند تا متناسب با هر سنی محصولات و امکانات در اختیار بچه ها قرار گیرد.
کارشناس فضای مجازی و رسانه در پایان خاطرنشان کرد: در بسیاری از کشورها اینترنت متناسب با سن، موقعیت و جنسیت ارایه می شود ولی در کشور ما از بچه هفت-هشت ساله تا زن پنجاه ساله از یک اینترنت عمومی استفاده می کنند و متاسفانه در حوزه فضای مجازی قانون گذاری نداریم و رهاشدگی در فضای اینترنت دیده می شود. این در حالی است که فضای مجازی در عین حال که می تواند مزیت داشته باشد، می تواند خطر محسوب شود.