نوآوران آنلاین- * متأسفانه طی سالهای اخیر مؤسسات مالی و اعتباری بسیاری ایجاد شدند و اکنون شاهد بلاتکلیفی سپردهگذاران این مؤسسات هستیم. به نظر شما با توجه به اینکه بانک مرکزی وظیفه حفظ و حراست از پولهای مردم نزد بانکها و مؤسسات را دارد، چرا اکنون شاهد چنین وضعیتی هستیم؟
اشکال اساسی که تقریباً طی یک دهه گذشته در اقتصاد ایران اتفاق افتاد، این بود که مؤسساتی تحت عنوان تعاونی و یا مؤسسات قرضالحسنه اقدام به فعالیت در بازار پولی کشور کردند که در ابتدا نیاز به مجوز بانک مرکزی نداشت، اما زمانی که این مؤسسات و صندوقهای قرضالحسنه در بازار پولی بحران ایجاد کردند، این سؤال مطرح شد که چرا مجوز فعالیت از بانک مرکزی ندارند. نکته دوم این است که در مقطعی بانک مرکزی به عنوان متولی بازار پول به سراغ این مؤسسات رفت و در آن مقطع نیز فشارهایی بر بانک مرکزی آورده شد مبتنی بر اینکه این مؤسسات اقدامات خیر و عامالمنفعه و قرضالحسنه انجام میدهند و باید فعالیتشان را ادامه دهند؛ درحالیکه غالب اینها در بازار پول بدون اینکه ضوابط بانکداری را رعایت کنند، به معنای واقعی به بانکداری میپرداختند. در مجموع عملکرد مؤسسات مالی و اعتباری منجر به ایجاد اخلال در بازار پولی کشور شد و بانک مرکزی نیز با شدت عمل بیشتری وارد شد، اما در هر حال اگر بانک مرکزی به وظیفه خود عمل میکرد، هیچگاه شاهد بحران مؤسسات مالی و اعتباری در بازار پولی کشور نبودیم.
* نبود قانون مدون و صریح در این حوزه و همچنین فقدان بانک مرکزی مقتدر در بروز مشکلات این چنینی در کشور را تا چه اندازه مؤثر میدانید؟
صد درصد نبود نظارت و اقتدار بانک مرکزی در ابتدای فعالیت این مؤسسات منتج به این معضل و بروز بحران شده است. اگر بانک مرکزی از ابتدا با اقتدار بیشتری وارد عمل میشد و به نظارت و یا ساماندهی مؤسسات مالی و اعتباری میپرداخت، اکنون شاهد بلاتکلیفی سپردهگذاران و اعتراضات آنها نبودیم. از این رو به جرأت میتوان گفت نقش بانک مرکزی در این میان بسیار برجسته و پُر رنگ است.
* مؤسسات مالی و اعتباری با سود بالای بانکی مردم را اغوا کردند. به نظر شما منابع این سود غیرطبیعی را از کجا کسب میکردند؟
مؤسسات مالی و اعتباری این سود را از دادن پول به دلالان و واسطهها کسب میکردند؛ به این معنا که اینگونه مؤسسات به دادوستد پول با دلالها میپرداختند و درنهایت سود کلان آن پول را نیز دریافت میکردند که در اصل میتوان آن را ربا دانست.